Helpende vragen
In het verandertraject deel je informatie met anderen in de organisatie. Soms wil je hun alleen informeren. Op andere momenten wil je mensen prikkelen om na te denken over wat de verandering of een onderdeel daarvan betekent en wat het van ze vraagt. In het geval je collega’s wilt stimuleren om mee te denken, kun je gebruik maken van ‘helpende vragen’. Dit type vragen zet de ander aan het denken om zelf antwoorden te vinden, creatiever te zijn of een probleem op te lossen. Het is een vraag die een thema verheldert, reflectie uitlokt en helpt om inzicht te krijgen in een specifieke situatie.
Helpende vragen zijn:
- Open vragen, die ruimte laten.
- Vragen waarin geen oordeel verpakt zit, geen advies gegeven wordt, zoals “zou het niet helpen om….?”
- Vragen die uitnodigen om stil te staan bij een situatie, ervaring of gevoel en die verder te onderzoeken.
Je versterkt met helpende vragen de betrokkenheid van je gesprekspartner(s) en je uitwisseling wordt effectiever.
In het schema worden voorbeelden gegeven van helpende vragen in verschillende situaties.
- Als je tot de kern van de zaak wilt komen, stel je vragen die identificeren. Bijvoorbeeld: “Waar gaat het nu echt om?”
- Als je informatie concreter wilt maken, stel je vragen die concretiseren. Bijvoorbeeld: “Kun je een voorbeeld geven?”.
- Als je een inzicht wilt verdiepen, stel je vragen die conceptualiseren. Bijvoorbeeld: “Wat is …..?”
- Als je kritisch naar een verhaal wilt kijken, stel je vragen die problematiseren. Bijvoorbeeld: “Hoe weet je dat zo zeker?”
- Als je logisch wilt denken over een bepaalde situatie, stel je vragen die helpen redeneren. Bijvoorbeeld: “Hoe kom je tot die conclusie?”
Je kunt een gesprek voorbereiden aan de hand van het schema (download hier). Je kunt het ook meenemen en met je gesprekspartner gebruiken in een gesprek om samen te werken aan verdieping. Het model is gebaseerd op het boek “Goed bedoeld moeilijk maken” van Ariane van Heijningen.