Een aanpak om teams en leidinggevenden tot bloei te laten komen

Hoe kunnen we op de juiste manier verder groeien? Het antwoord op deze vraag vond zorgorganisatie Domus Valuas in de Blooming Culture benadering van interventiepartner Joyfulness. Met succes, want alle betrokkenen zien teams en leidinggevenden tot bloei komen.

Domus Valuas heeft de blik op de toekomst gericht. De woonzorgorganisatie wil groeien, en heeft nu al 31 kleinschalige, particuliere woonzorglocaties in het hele land. Hier werken ongeveer 1.300 medewerkers. Domus Valuas bestaat sinds november 2022 na een fusie van zorgorganisaties Domus Magnus en Valuas Zorggroep.

Voor verdere groei wil Domus Valuas de juiste weg bewandelen, met oog voor leiderschap en teamontwikkeling. De Duurzame inzetbaarheid-regeling van VVT Over Morgen was een kans om hier verder aan te werken. De keuze voor een interventiepartner lag volgens HR manager Lidia Schwab-Houwer voor de hand. “De keuzelijst was lang, maar het is Joyfulness Coöperatie geworden. “

Wat Joyfullness zegt is precies wat wij vinden. De kern waar de ontwikkeling moet plaatsvinden is leiderschap, teamcohesie en eigenaarschap.

Er gebeuren mooie dingen

Nu een groot aantal medewerkers de sessies van Joyfulness heeft gevolgd, zijn de veranderingen in de organisatie merkbaar. “Ik zie mooie dingen gebeuren”, zegt Lidia Schwab-Houwer. “Wat ogenschijnlijk onoplosbaar leek, blijkt toch oplosbaar. Medewerkers hebben een groot zorghart, een enorme betrokkenheid bij de bewoners en zijn dus ook sterk emotioneel betrokken. Dat heeft zijn weerslag op dingen die in het team spelen, dat gaat dan altijd met de nodige emotie. Daarbij zijn zorgmedewerkers minder gewend om elkaar aan te spreken omdat ze graag de harmonie willen bewaren. Dan wil er weleens iets gaan broeien dat niet uitgesproken wordt. Door de sessies wordt duidelijk waar het wringt en dat je daar gewoon met elkaar over kunt praten. Wij zijn erg enthousiast over het effect.”

Teams een boost geven

De teamsessies bij Domus Valuas worden verzorgd door Joyfulness Coöperatie, een samenwerkingsverband van trainers en coaches die werken volgens natuurlijke principes. 

De 59 teamsessies die Joyfulness bij Domus Valuas verzorgt, zijn de Blooming Culture sessies die teams een boost geven in zowel de persoonlijke ontwikkeling als de teamontwikkeling. Menno Braakman legt uit hoe de sessies eruit zien: “In één of twee bijeenkomsten ontstaat inzicht in wat er onder water speelt, in de onderstroom van het team en van de medewerkers zelf. De nadruk ligt op de dynamiek tussen ik en wij. Ik doe iets met het team en het team heeft ook een bepaalde dynamiek met mij. Dan krijgen ze meer inzicht in wat er speelt.” Hiervoor wordt per sessie 3,5 uur de tijd genomen. 

We gebruiken het element tijd om tot vertraging en verstilling te komen, want pas als mensen in een stilstand terechtkomen, heb je in de gaten wat in en uit balans is.

Tijdens een sessie gaan de deelnemers met elkaar in gesprek met het ‘Joyfulness Bloem’ model, dat (net als in de natuur) aansluit op het uitgangspunt dat alles in beweging is en op zoek is naar balans. Met een bloemmodel op de grond en speelkaarten met vragen brengen de deelnemers in kaart in hoeverre de thema’s van het wij en het ik op dat moment aan het bloeien of aan het verwelken zijn. Daarbij is niets goed of slecht, het is gewoon zoals het op dit moment is. “Verwelken hoort nu eenmaal bij het leven en bij de seizoenen”, zegt Menno Braakman. “We zijn als organisatie, als mens en als team net de natuur en soms is het nou eenmaal aan het verwelken. Dan hebben we even geen tijd gehad voor onszelf, voor persoonlijke ontwikkeling, voor de verbinding of de ontmoeting en zijn we alleen maar aan het rennen geweest.”

“In het spel wordt zichtbaar in hoeverre een bloemblaadje aan het verwelken is of aan het bloeien”, zegt Menno Braakman die benadrukt dat ‘oordeelloos’ hierbij belangrijk is.

Niks is goed of fout, positief of negatief.

Het oordeelloze helpt dat mensen zich uitgenodigd en veilig genoeg voelen om meer te delen. Als dat ook echt gebeurt, zie je dat er verbinding ontstaat, op een dieper niveau, van mens tot mens. En niet alleen van functie tot functie. Dan ontstaat er ook inzicht in welke belangrijkste thema’s aan het verwelken zijn en aandacht vragen, maar ook welke thema’s bloeien en waar we trots op mogen zijn.”

We zijn naar elkaar toegegroeid

Een van de medewerkers die zelf meemaakte hoe de teamsessies het werk hebben beïnvloed, is Ghizlane Hajjaj, verzorgende IG bij Zorgvilla De Vermeer in Amsterdam. Ze heeft haar collega’s er op een andere manier door leren kennen. “Aan de hand van kaarten zijn we met elkaar in gesprek gegaan. Tijdens een dienst doen we dat niet zo snel. Gesprekken gaan dan meestal over de cliënten. We staan niet stil bij wat we aan het doen zijn; is het relevant, moeten we ermee doorgaan? Daar hebben we het niet over omdat het ritme van het werk te snel gaat.”

Ik heb talenten ontdekt in mijn collega’s waarvan ik niet wist dat ze die hadden of die ze op het werk niet laten zien.

Voor Ghizlane Hajjaj leverden de teamsessies opvallende inzichten op. "Door de Blooming sessies werd duidelijk dat iedereen zijn eigen kwaliteiten en talenten heeft. Daarom weten we nu ook bij wie we moeten zijn als we ergens hulp bij nodig hebben. Dat is heel lekker samenwerken, want je weet wat je hebt aan je collega die een sterke kant heeft op het gebied waar je hulp bij zoekt.”

Op de werkvloer ziet Ghizlane Hajjaj dagelijks de gevolgen van de Blooming sessies. “Ik denk dat we op een of andere manier naar elkaar zijn toegegroeid. En ik zie collega’s die zich echt anders zijn gaan gedragen op het werk. Niet langer afwachtend de kat uit de boom kijken, maar de touwtjes in handen nemen en naar voren stappen. Dat is heel fijn.”

Belangrijk voor de Amsterdamse locatie is dat het team en leidinggevende nu meer op één lijn zitten. Een voorbeeld van een niet aansluitend verwachtingsmanagement komt voort uit het idee dat Domus Valuas een particuliere instelling is, waardoor cliënten volgens Ghizlane Hajjaj soms verwachtingen hebben die niet reëel en haalbaar zijn. “Het ging botsen tussen het team en het management, omdat wij het idee hadden dat zij cliënten en hun families dingen beloofden die wij niet konden waarmaken. Hier hebben we met het management een heel open gesprek over gehad en nu zien we dat er iets aan het gebeuren is. Er zijn duidelijke richtlijnen en afspraken met cliënten en hun families. De lijnen tussen het team en het management werden directer en duidelijker. Voor mij geeft het minder spanning, want je kunt je werk op een rustige manier uitvoeren. We zien begrip vanuit het management dat de realiteit en de verwachtingen niet in balans met elkaar zijn. Ik durf nu voor duizend procent over alles te praten met de manager en dat geldt denk ik ook voor mijn collega’s.”

De toekomst?

Nu rest nog de vraag of de Blooming sessies ook op lange termijn invloed zullen houden binnen Domus Valuas. Het antwoord op die vraag is voor betrokkenen een duidelijk ‘ja’.

Ghizlane Hajjaj: “Ja, dit blijft, want we hebben hier echt profijt van gehad. Als team houden we elkaar sterk. Na de Blooming sessies zijn frustraties uitgesproken en het management heeft dat serieus genomen. Ik denk dat dat een groot effect heeft gehad op ons als team. Want als je je gehoord voelt, doe je ook extra je best en hou je het ook wat langer vast. Ik denk dat dat met ons is gebeurd.”

Lidia Schwab-Houwer: “Dit is een duurzame ontwikkeling en ik heb het idee dat het blijft en mensen dat ook willen. Je merkt het meteen terug in je dagelijks werk omdat het leuker is en meer ontspannen. Structurele effecten kunnen we nu nog niet meten, maar we zien wel dat de pijlers leiderschap en teamontwikkeling er op termijn voor zorgen dat mensen meer werkplezier hebben, dat ze langer bij je blijven en er minder verzuim is.”